Abecadlo - Po co nam kwas hialuronowy?

Po co nam kwas hialuronowy?

Dla zdrowia i urody
2023 / 05 / 18

Bez niego nasze ciało wyschłoby na wiór. Kwas hialuronowy zapewnia sprężystość, elastyczność i odpowiednie nawilżenie wszystkich organów naszego ciała, w tym tego największego, czyli skóry (nie każdy to wie, ale skóra jest organem, w dodatku największym naszego organizmu).

Przymiotnik "hialuronowy" pochodzi z języka greckiego i oznacza ciało szkliste, przezroczyste. Kwas hialuronowy to po angielsku hyaluronic acid, w skrócie HA. Po raz pierwszy kwas hialuronowy wyizolowano z oka krowiego w połowie lat trzydziestych ubiegłego wieku. Kwas hialuronowy to związek, który naturalnie występuje w organizmie człowieka - w skórze, tkankach stawowych czy ściankach naczyń krwionośnych. Ma on głównie formę hialuronianu sodu.

To naturalny biopolimer o takiej samej budowie zarówno u człowieka, jak i u innych kręgowców, a nawet bakterii. Jego zadaniem jest wiązanie wody w tkankach. Jest to jedna z najbardziej hygroskopijnych cząsteczek występujących w naturze: wiąże wodę w ilości nawet 1000-krotnie przekraczającej jej masę. Jeden gram kwasu hialuronowego ma zdolność związania do 6 litrów wody! Gdy go brakuje, komórki tracą elastyczność.

Z wiekiem jego ilość w organizmie maleje, dlatego skóra się marszczy, a stawy działają coraz gorzej. Wykazano, że u dorosłego człowieka o masie 70 kg znajduje się ok. 15 gramów kwasu hialuronowego w formie hialuronianu sodu. Aż 1/3 tej ilości jest codziennie usuwana i zastępowana nowymi cząsteczkami. Największe ilości, bo nawet ponad połowa, znajduje się w skórze. Kolejne miejsca występowania to chrząstka, maź stawowa, mięśnie, mięsień sercowy, układ limfatyczny, ciałko szkliste oka, film łzowy, struny głosowe, nerki, tkanka łączna pępowiny ludzkiej, mózg, mocz, surowica krwi.

Ilość kwasu hialuronowego zmniejsza się z wiekiem. Proces ten rozpoczyna się już po 25. roku życia. Do 50. roku życia ilość kwasu w skórze spada o 50 procent, by po 80. roku życia zaniknąć w skórze zupełnie. Stąd takie szerokie zastosowanie tego związku w preparatach przeciwstarzeniowych.

Działanie kwasu hialuronowego zależy od wielkości jego cząsteczek, dlatego podzielono go na trzy rodzaje:
- małocząsteczkowy - wnika w głębokie warstwy skóry, zapewniając jej nawilżenie
- średniocząsteczkowy - mocno nawilża naskórek
- wielkocząsteczkowy - utrzymuje się na skórze, tworząc film chroniący przed odparowaniem wody

Kwas hialuronowy jest nam potrzebny nie tylko w skórze. Jest wręcz niezbędny do życia. Wiąże wodę i wpływa na sprężystość, jędrność i rozciągliwość naszych narządów. Występuje w gałce ocznej - bez niego nie moglibyśmy płakać, bo jest podstawą filmu nawilżającego oko. Nie potrafilibyśmy zginać i prostować stawów i ścięgien, więc poruszanie się nie byłoby możliwe. Skóra byłaby sucha jak papier. Bez odpowiedniego nawilżenia, które zapewnia kwas hialuronowy, nie dałoby się wykrztusić ani słowa, gdyż to właśnie on nawilża struny głosowe.

Kwas hialuronowy można stosować na wiele różnych sposobów. Mogą to być iniekcje, podanie na skórę, ale można go również przyjmować doustnie. Preparaty takie mają postać tabletek, kapsułek, proszku do sporządzenia roztworu, ampułek z płynem do wypicia. Działamy od wewnątrz, ale efekty widać na skórze, w strukturze naszych mięśni, tkanki łącznej, sprawniejszej pracy stawów. Jak w przypadku innych preparatów medycznych, bardzo ważna jest systematyczność i zażywanie odpowiednich dawek.

Kwas hialuronowy stosowany jest pod różnymi postaciami.

Do celów medycznych i kosmetologicznych wykorzystuje się głównie kwas hialuronowy pozyskiwany z tkanek zwierzęcych, z grzebieni kogucich, pępowiny, skóry rekina, gałek ocznych kręgowców. Jednak takie procesy pozyskiwania kwasu niosą ryzyko zanieczyszczenia produktu substancjami naturalnie występującymi w tkankach zwierzęcych. Niesie to ryzyko wystąpienia alergii lub zmiany właściwości otrzymywanego kwasu. Z tego względu, coraz większą uwagę przykłada się do preparatów kwasu hialuronowego otrzymywanych z hodowli niektórych szczepów bakterii.

Kwas hialuronowy jest szeroko wykorzystywany w medycynie. U ludzi cierpiących na zwyrodnienie stawów najczęściej stwierdza się zmniejszoną ilość kwasu hialuronowego w płynie maziowym. Dzięki niemu możemy swobodnie poruszać stawami, gdy go brakuje nie ma zabezpieczenia między kośćmi i dochodzi do urazów, stanów zapalnych, bólu i obrzęków. Aby temu zapobiec, stosuje się iniekcje z kwasu hialuronowego wprost do stawu lub preparaty doustne.

Dermatologia stosuje kwas hialuronowy do leczenia blizn, oparzeń i innych obrażeń skóry. Kwas przyspiesza gojenie zmian trądzikowych, niweluje przebarwienia i nierówności naskórka.

Preparaty na bazie kwasu hialuronowego stosuje się też w ginekologii, do leczenia infekcji intymnych. Nawilża on zakażone miejsce, ma działanie przeciwzapalne i stymulujące układ odpornościowy do walki z zakażeniem. Daje też dobre efekty w terapii nietrzymania moczu. Kwas hialuronowy jest też dobry dla kobiet w okresie około menopauzy. Pomaga zwalczyć suchość śluzówki pochwy, leczy drobne urazy i zwiększa elastyczność tego narządu.

Kwasu hialuronowego używa się także do produkcji kropli na zespół suchego oka. Powoduje on obkurczenie naczyń krwionośnych i łagodzi stany zapalne. Jest też składnikiem płynów do przechowywania soczewek kontaktowych.

Kwas hialuronowy jako substancja czynna często jest składnikiem nutrikosmetyków. Połączenie HA z witaminami, minerałami i surowcami roślinnymi sprawia, że takie pigułki urody mają kompleksowe działanie. W zależności od potrzeb, w tego typu preparatach wykorzystuje się np. wyciągi z bratka, skrzypu czy zielonej herbaty. Ze względu na swoje właściwości, kwas hialuronowy zyskał w ostatnich czasach największą popularność w medycynie estetycznej, w chirurgii plastycznej jako idealny wypełniacz.

Kwas hialuronowy po raz pierwszy zastosowano w dermatologii estetycznej w 1992 roku. Zatem jest to bardzo młoda dziedzina stosowana w celach upiększających. Ze względu na łatwość aplikacji, po której od razu można wrócić do obowiązków życia codziennego, zastosowanie zyskało tak ogromną popularność. Kiedyś kobiety naciągały skórę, wycinając jej nadmiar, teraz stosują wypełniacze kwasem poprzez iniekcję, dzięki czemu eliminuje się ryzyko groźnych powikłań.

Kosmetyku z dodatkiem kwasu hialuronowego, w formie kremu, po raz pierwszy użyła firma Estee Lauder już w 1982 roku. Dopuszczalne stężenie w kosmetykach nie powinno przekraczać 2%, ogólnie stosowane stężenie to 1% roztworu kwasu hialuronowego. Najbardziej popularne są kremy na twarz, szyję, pod oczy. Ale kwas hialuronowy jest również składnikiem wspomagającym urodę włosów w formie szamponów, maseczek, odżywek. Wygładzają one i nawilżają włosy przesuszone i łamliwe.

Wykorzystując HA jako implant w postaci wypełniacza, dokonuje się korekty zmarszczek twarzy i szyi, wyrównuje blizny, koryguje kształt twarzy, np. podnosi opadające kąciki ust, modeluje policzki, wygląd podbródka, nosa, łuków brwiowych. Kwas hialuronowy jest składnikiem preparatów powiększających usta i piersi, stosuje się go również do zabiegów mezoterapii (głębokiego złuszczania skóry).

Bezpieczeństwo stosowania kwasu hialuronowego ocenia się jako wysokie, najczęściej brak jest efektów ubocznych. Preparaty z HA są nietoksyczne, niemutagenne, zwykle nie wywołują reakcji alergicznych. Dlatego bez obawy sięgajmy po preparaty z kwasem hialuronowym. Wybór jest olbrzymi zarówno w sklepach jak i w internecie. Na Amazon.com rekomendowany jest Nutricost Hyaluronic Acid Capsules - za 120 tabletek zapłacimy $13,95. Natomiast w Walmart za $14,21 dostaniemy na przykład Pure Naturals Hyaluronic Acid 100 mg, także 120 tabletek. Jeśli chcemy utrzymać w dobrej kondycji naszą skórę to niewielkim kosztem finansowym możemy to zrobić. Sprawdzajmy tylko dobrze opisy i nie dajmy się zwieść reklamie. Najlepiej sprawdzać, ile dany produkt zawiera HA w swoim składzie. A na wszelkie zabiegi udawajmy się tylko do dyplomowanych specjalistów.

Informacje zawarte w rubryce "Dla Zdrowia i Urody" nie stanowią porady lekarskiej i nigdy nie powinny jej zastępować. Wszelkie zabiegi muszą być wykonywane przez dyplomowanych specjalistów, a lekarstwa lub inne preparaty mogą być przyjmowane wyłącznie po konsultacji z lekarzem.